Składniki:
zakwas:
• 1 litra wody
• 4 łyżki mąki żytniej
• odrobina drożdży
ciasto:
• 2 litry wody
• 1 litra zakwasu
• 3 dag drożdży
• ok. 2 kg mąki żytniej
• ok. 1 kg mąki pszennej
• 2 garści otrąb pszennych
• 2 garści płatków owsianych
• 1 łyżka kminku
• 10 dag nasion słonecznika
• sól
• 0,1 litra mleka
• 2 łyżki maku
• smalec
• otręby pszenne

Wykonanie:
Zakwas: łączymy w dużym słoju lub garnku kamiennym składniki kilkoma ruchami łyżki. Zostawiamy w cieple na 3-4 dni do czasu, aż poczujemy kwaśność. Do dużej miski wlewamy wodę, zakwas, drożdże rozpuszczone w 1 szklance ciepłej wody. Mieszamy drewnianą łyżką. Dodajemy mąkę żytnią, cały czas mieszając. Kiedy stwierdzimy, że mieszanie trudno nam idzie, odstawiamy miskę w cieple. Ciasto obficie posypujemy żytnią mąką dodajemy nasiona. W zależności od temperatury panującej w pomieszczeniu, garowanie ciast trwa od 1 do 4-5 godzin. Kiedy ciasto wyrośnie, to na stolnicę przesiewamy około 1 kg mąki pszennej. Wlewamy połowę ciasta na mąkę, zarabiamy mąkę na ciasto do środka. Powtarzamy czynność do uzyskania plastycznej masy. Przecinamy porcję chleba na 2 części, dwie wąskie blaszki smarujemy smalcem, obsypujemy otrębami. Wkładamy porcje chleba. Smarujemy mlekiem, posypujemy makiem. Odstawiamy do wyrośnięcia. Pieczemy około 40 minut w temperaturze od 150-2000C.